Verkoop past in beleid van valorisatie van onroerend goed
Wie de voorbije weken langs de oude spoorwegsite van Thurn en Taxis is gekomen,
heeft het ongetwijfeld al opgemerkt: op de oude watertoren hangt een ‘Te koop’-bordje.
De watertoren is het laatste stukje onroerend goed dat nog in bezit is van NMBS op de
site aan de rand van het kanaal. Omdat het gebouw de laatste jaren geen
spoorwegfunctie meer had, heeft NMBS besloten om het te verkopen.
Alleen een opvallend, elegant gebouw met een watertoren rest er nog van het
indrukwekkende spoorwegpatrimonium dat zich ooit uitstrekte op de site van Thurn
en Taxis, vlak bij het historische centrum van Brussel. De watertoren werd gebouwd
tussen 1902 en 1910. In het begin van de twintigste eeuw huisvestte het gebouw
een elektrische cabine die de ganse site van elektriciteit voorzag. De watertoren
zorgde voor water voor de stoomturbines van de elektriciteitscentrale en voor de
bevoorrading van water voor de stoomlocomotieven die op de site werden gebruikt.
De reservoirs van de locomotieven moesten immers binnen een korte tijdsspanne
worden gevuld en de waterdruk aangeboden door de publieke waterdienst was
daarvoor onvoldoende. Dat verklaart waarom de spoorwegen één van de
belangrijkste opdrachtgevers in de Belgische watertorenbouw waren. Zo hebben de
spoorwegen de opdracht gegeven voor de bouw van maar liefst een derde van de
Brusselse watertorens.

De watertoren bleef draaien tot in 1957 (wellicht ook het jaar waarin de rechtstreekse
stoomtreinen van en naar Thurn en Taxis werden afgeschaft), maar daarna had hij
geen functie meer. Het bijhorende gebouwtje deed wel nog tot twee jaar geleden
dienst als hoogspanningscabine. Het gebouw heeft een totale oppervlakte van 477 m²
en is opgetrokken in een klassieke bouwstijl met elementen uit de artnouveaustroming.
Een art-nouveauwatertoren is een unicum in België.
Wie vandaag nog een stukje geschiedenis van de vroegere spoorwegsite wil
meepikken, kan de voormalige rangeerstoomlocomotief 1152, één van de
locomotieven die de site vroeger bediende, gaan bezichtigen in Train World, het
spoorwegmuseum in Schaarbeek.
Herbestemming
NMBS waakt erover dat haar onroerend goed optimaal wordt benut. Sommige
gebouwen en terreinen vallen buiten de spoorwegexploitatie en die worden verhuurd,
verkocht of in erfpacht gegeven.
Omdat NMBS een goed beheer van middelen vooropstelt, kiest ze er
steeds vaker voor om haar patrimonium over te dragen of te verkopen. Bovendien
hebben gebouwen zoals de watertoren op de site Thurn en Taxis nog steeds een
belangrijke architecturale waarde, ook al hebben ze hun oorspronkelijke functie
verloren. Het gebouw is trouwens nog in zeer goede staat. NMBS is dan ook volop
op zoek naar een koper die het gebouw naar waarde weet te schatten en er een
leuke nieuwe bestemming aan geeft.